File:Osmanlı’nın İlk Sivil Mühendis-Matematikçilerinden Mehmet Misbâh’ın Matematik Çalışmaları ve Darülfünûn Fünun Fakültesi Mecmuası’nda Yayımlanan Makaleleri.pdf

Türkçe: Osmanlı’nın ilk sivil mühendislik eğitimi veren kurumlarından olan Hendese-i Mülkiye Mektebi’nde yetişen Mehmet Misbâh, mezun olduktan sonra iki yıl süre ile okulun öğretmen ihtiyacını karşılamak üzere Paris’e gönderilmiştir. Yurda döndükten sonra, Mühendis Mekteb-i Âlîsi’nde ve Kondüktör Mektebi Âlîsi’nde matematiğe ve geometriye dair dersler vermiştir. Osmanlı’nın ilk sivil mühendislik okullarından olan bu kurumlar, Cumhuriyet Dönemi’nde, sırasıyla, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi’ne dönüşmüşlerdir. Arşiv belgelerinde Mehmet Misbâh’ın analitik geometri kitabının var olduğu söylense de bu kitabın nüshasına ulaşılamamıştır. Misbâh Efendi'nin Namık Ekrem (1878-1917) ile birlikte kaleme aldığı, ulaşılabilen tek kitabı Hesaba Dair Fâideli Mesâil I, ilköğretim düzeyinde basit sorular ve çözümler içermektedir. Ayrıca Misbâh Efendi’nin, dönemindeki saygın süreli yayınlarda çoğunluğu matematiğe ilişkin olmak üzere, yirmiyi aşkın makalesi mevcuttur. Bu çalışmalardan özellikle Darülfünûn Fünun Fakültesi Mecmuası’nda yayımlanan makaleleri, üst düzey matematiksel muhtevaya sahip olmaları açısından dikkate değerdir. Mehmet Misbâh’ın, matematiksel açıdan değerlendirilen söz konusu makalelerinde, matematiğe herhangi bir orijinal bir katkı tespit edilememiştir. Bu makaleler, daha çok öğrencilerin derslerde zorlandıkları konuları açıklığa kavuşturma amacıyla yazılmış, derse yardımcı ek kaynak gibi düşünülebilir. Mehmet Misbâh, her ne kadar Darülfünûn Fünun Fakültesi Mecmuası’nda yayımlanan makalelerinde yeni bir yaklaşım benimsememiş, ancak yine de ele aldığı konulara hâkimiyeti, üniversite düzeyinde matematik öğretmenliği yapabilecek kabiliyette olduğunu göstermektedir. Ayrıca elde edilen tüm bu veriler ışığında, Mehmet Misbâh’ın döneminin ilk sivil mühendis-matematikçilerden biri olduğunu söylemek mümkündür.