File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Dubbelmasker met verenkostuum TMnr A-11048.jpg

From Wikimedia Commons, the free media repository
Jump to navigation Jump to search

Original file(465 × 700 pixels, file size: 165 KB, MIME type: image/jpeg)

Captions

Captions

Add a one-line explanation of what this file represents

Summary[edit]

Nederlands: MaskerNederlands: Dubbelmasker met verenkostuumLocal name: Ndungu
Title
Nederlands: Masker
Nederlands: Dubbelmasker met verenkostuum

Local name: Ndungu
Description
Nederlands: Het masker stelt de geest Mavungu, ook wel Makungo of Ndungu geheten, voor. Mavungu zet de dualiteiten en contradicties binnen een samenleving uiteen, zoals die tussen man/vrouw, meester/slaaf, oudere/jongere, jager/gejaagde, burger/vogelvrije en goed/kwaad die het evenwicht in de samenleving dreigen te verstoren. Op sommige momenten concureert hij met de heersende modaliteiten (wijze van zijn of kennen) en op andere momenten vult hij ze aan. Deze worden verpersoonlijkt in de Mavungu cyclus van legenden. In sommige versies wordt de spanning tussen tegengestelde figuren gepresenteerd als een tragedie dat de hoofdpersonen vernietigd. In andere, gewoonlijk degene die gerelateerd zijn aan een cultus of nkisi, geven zij door de interventie van een nkisi en zijn priester een veilige oplossing.

Mavungu is een van de leidende geestfiguren in de geschiedenis van de lemba cultus, verbonden met de spanningen van de kusthandel.

Volgens Frobenius (1898, 154 ff) dansde een Ndunga masker van Chiosambo aan de Loango-kust tijdens een dodenfeest voor een prinses. Het masker werd gedanst door een hoge priester die gedurende de periode van legale anarchie en onzekerheid voor dat moment regeerde, tijdens de zogenaamde 'tussenregering'. Zo mag hij in deze periode bijvoorbeeld stelen wat hem goeddunkt.

De twee gezichten en de asymmetrische kleuren op het masker beelden de spanning en dualisme in het karakter van de geest uit. De verentooi is een code voor de geest, een plek waar de geest zich kan nestelen. Het overvloedige gebruik van veren benadrukt zijn spirituele aanwezigheid.

In de Artis-collectie bevind zich nog een soortgelijk exemplaar, verzameld door de heer Anema, onder het nummer A-11027 waarvan de originele informatie nog bewaard is gebleven. Hierover wordt het volgende vermeld: de inheemse naam van het masker is N'Doenga en het is 'zeer oud, wordt gebruikt om de plaats op te sporen waar de regen is, als het in langen tijd niet geregend heeft. Afkomstig van de omstreken van de Massabe-rivier'. Het masker dateert uit het oude Loango rijk aan de benedenloop van de Kongo-rivier.

Serrurier gaat in 'Dubbelmasker met verenkleed uit Cabinda' uit van de hypothese dat het dubbelmasker de geesten Nchanga (van de regen) en Enomo (van het droge seizoen) zou moeten voorstellen. Wellicht gaat tegen het einde van het regenseizoen de Nganga (regendokter) met het Enomo-gelaat naar voren om droogte te bezweren en tegen de tijd dat er regen moet komen plaatst hij Nchanga voor zijn gezicht.

Serrurier maakt in zijn artikel melding van een identiek masker in Amsterdam. Dat moet onderhavig exemplaar en/of A-11027 zijn geweest in de periode vóór 1888 toen hij zijn artikel schreef.

Ook in Rotterdam bevinden zich twee van zulke maskers, één daarvan is afgebeeld in Wassing (1968) met de vermelding 'Ndungu janusmasker met verenkleed, gebruikt in het regenritueel'.

Mavungu maskers worden ook afgebeeld in Pechuel-Loesche (1907: 313) en Frobenius (1898: fig. XXIV).
Date between 1850 and 1890
date QS:P571,+1850-00-00T00:00:00Z/7,P1319,+1850-00-00T00:00:00Z/9,P1326,+1890-00-00T00:00:00Z/9
Dimensions circa 170cm (66 15/16in.)
Accession number
A-11048
Notes
Nederlands:
Culturele Herkomst: Bafiote, Bavili, Chiloango, Fiote, Loango, Loango, Vili
Functionele categorie: complete costumes, complete kostuums, death and mourning, dood en rouw, representaties van het bovenaardse, representations of the supernatural, sociaal, politiek, juridisch, Social, political, judicial
Geografische Herkomst: Loango, Loango
Materiaal - hoofd: hout, veer
Materiaal - overig: plantaardig vezel, raffia, verf
Techniek: Beschilderd, Geknoopt, Gesneden, Met veren versierd
Source/Photographer Collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen

Licensing[edit]

w:en:Creative Commons
attribution share alike
This file is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license.
You are free:
  • to share – to copy, distribute and transmit the work
  • to remix – to adapt the work
Under the following conditions:
  • attribution – You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
  • share alike – If you remix, transform, or build upon the material, you must distribute your contributions under the same or compatible license as the original.
This file by Tropenmuseum was uploaded as part of the Share Your Knowledge project developed within WikiAfrica. WikiAfrica

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current09:39, 21 July 2012Thumbnail for version as of 09:39, 21 July 2012465 × 700 (165 KB)M.casanova (talk | contribs)

Metadata