File:Bronisław Wilkoszewski, „Widoki m. Łodzi” – Widok na ul. Piotrkowską przy Pasażu Meyera.jpg
Original file (7,692 × 5,598 pixels, file size: 3.84 MB, MIME type: image/jpeg)
Captions
Summary[edit]
Bronisław Wilkoszewski, „Widoki miasta Łodzi”, Widok na ul. Piotrkowską przy Pasażu Meyera ( ) | ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Photographer |
creator QS:P170,Q11688880 |
|||||||||||||||||||||||
Title |
Bronisław Wilkoszewski, „Widoki miasta Łodzi”, Widok na ul. Piotrkowską przy Pasażu Meyera |
|||||||||||||||||||||||
Description |
Fotografia Bronisława Wilkoszewskiego z albumu „Widoki m. Łodzi” przedstawiająca fragment ul. Piotrkowskiej od strony dawnej ul. Przejazd (ob. Tuwima) i ul. św. Andrzeja (ob. Andrzeja Struga). Rok 1821 to narodziny ulicy Piotrkowskiej. Podczas prac nad planem urbanistycznym miasta prowadzonych przez Rajmunda Rembielińskiego – ówczesnego prezesa Komisji Województwa Mazowieckiego – wyznaczono trakt piotrkowski. Łączył on Piotrków Trybunalski ze Zgierzem. Wzdłuż traktu zaczęli osiedlać się rękodzielnicy, drobni kupcy, sukiennicy, tkacze czy początkujący fabrykanci. Nazwa „Ulica Piotrkowska” pojawiła się dopiero w 1823 roku. Wygląd i charakter ulicy Piotrkowskiej zmieniał się wraz z rozwojem demograficznym i gospodarczym miasta. Gdy skończył się okres „Łodzi rzemieślniczej” na obrzeżach Nowego Miasta zaczęły powstawać fabryki i zakłady produkcyjne. Pierwszą fabrykę przy ul. Piotrkowskiej 282 postawił Ludwik Geyer. Zaczęto budować też tutaj czynszowe kamienice, w których wynajmowano mieszkania i lokale usługowe. Przy głównej ulicy miasta z czasem powstały eleganckie cukiernie, restauracje, sklepy i teatry. Nawiązywanie nowych kontaktów handlowych z kontrahentami spoza Łodzi spowodowało potrzebę budowania hoteli w centrum Łodzi. Najokazalszy wśród nich to Grand Hotel oferujący, jak czytamy w lokalnej prasie, „numerowane pokoje” oraz „Wiedeńską kawiarnię z piękną salą bilardową”. Najbardziej popularną wśród łodzian była kawiarnia Aleksandra Roszkowskiego mieszcząca się przy Piotrkowskiej 78. „U Roszka” przy „małej czarnej” spotykali się m.in. dziennikarze, adwokaci, lekarze czy łódzcy artyści. Na ul. Piotrkowskiej znajdowały się również eleganckie sklepy i składy z zagranicznymi towarami. Tutaj można było nabyć wysokiej jakości produkty z Niemiec, francuskie perfumy i kosmetyki, bieliznę z Wiednia, kryształy, fajansy i porcelanę z Czech czy angielskie maszyny do szycia. Przy głównej ulicy Łodzi stawiano również fabrykanckie pałace, które wyróżniały się zdobieniem fasad i ilością detali architektonicznych. Do jednych z takich rezydencji przy główniej arterii miasta należy pałac Juliusza Heiznla przy ul. Piotrkowskiej 104. Wzrost potrzeb komunikacyjnych i rozwój infrastruktury miasta pod koniec XIX wieku sprawiły, że miejscowe władze zdecydowały o zbudowaniu w Łodzi sieci tramwajowej. To właśnie na Piotrkowskiej w piątek 23 grudnia 1898 roku pojawił się pierwszy w Królestwie Polskim elektryczny tramwaj. Piotrkowska była także dla wielu ulubionym miejscem niedzielnych spacerów. W wolne od pracy popołudnia łodzianie przechadzali się wzdłuż eleganckich sklepowych witryn i zasiadali w kawiarnianych ogródkach. Stanisław Reymont w „Ziemi obiecanej” pisał „…tłumy ubrane elegancko, damy w modnych kapeluszach, w bogatych okrywkach, mężczyźni w długich, czarnych paltach, w hawelokach z pelerynami. Żydzi w długich surdutach zabłoconych, Żydówki przeważnie piękne w aksamitach […]. Wrzawa napełniała ulicę, przepychano się ze śmiechem, tłoczono, spacerowano w górę ulicy aż do Przejazd lub Nawrot i z powrotem”. Znana fraszka Jan Sztundyngera najlepiej obrazuje jak wyglądała najważniejsza ulica Łodzi: „To największą w Łodzi troską aby Łódź całą zmieścić na Piotrkowską”. Fotografia, wykonana prawdopodobnie z okna kamienicy pod numerem 83 lub 81, przedstawia widok ulicy Piotrkowskiej w stronę północną. Widać wschodnią pierzeję zabudowaną kamienicami. Kamienica znajdująca się przy ulicy Piotrkowskiej 82 powstała w 1892 roku dla Menahe Bławata i Hersza Lejby Muchnickiego. Natomiast budynek przy Piotrkowskiej nr 80 powstał w 1882 roku. Jego pierwszymi właścicielami byli spadkobiercy W. Bromberga, zaś pod koniec lat 80. XIX wieku posesja przeszła na własność Judela Lewina Bary (Bari). Właścicielami kamienicy pod numerem 78 w XIX wieku byli kolejno Teodor Jeziorski, Hipolit Wawelberg a następnie Hugo Wulffsohna. Kolejne dwie kamienice stoją po obu stornach pasażu Meyera. Jedna z nich zwieńczona kopułą to Dom Towarzystwa Akcyjnego Ludwika Geyera. W drugiej znajdowała się słynna cukiernia Roszkowskiego. Na najdalszym planie dostrzec można kopułę kościoła Świętej Trójcy (obecnie pw. Zesłania Ducha Świętego). |
|||||||||||||||||||||||
Depicted place | Łódź | |||||||||||||||||||||||
Date |
1896 date QS:P571,+1896-00-00T00:00:00Z/9 |
|||||||||||||||||||||||
Medium |
reproduction: print medium QS:P186,Q11060274 , original: photographmedium QS:P186,Q125191 |
|||||||||||||||||||||||
Dimensions |
height: 23 cm (9 in); width: 31 cm (12.2 in) dimensions QS:P2048,23U174728 dimensions QS:P2049,31U174728 |
|||||||||||||||||||||||
Collection |
institution QS:P195,Q11787070 |
|||||||||||||||||||||||
Accession number |
MHMŁ/I/2096 |
|||||||||||||||||||||||
Source | Museum of the City of Lodz | |||||||||||||||||||||||
Other versions |
|
Licensing[edit]
Public domainPublic domainfalsefalse |
This work is in the public domain in its country of origin and other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 70 years or fewer. You must also include a United States public domain tag to indicate why this work is in the public domain in the United States. Note that a few countries have copyright terms longer than 70 years: Mexico has 100 years, Jamaica has 95 years, Colombia has 80 years, and Guatemala and Samoa have 75 years. This image may not be in the public domain in these countries, which moreover do not implement the rule of the shorter term. Honduras has a general copyright term of 75 years, but it does implement the rule of the shorter term. Copyright may extend on works created by French who died for France in World War II (more information), Russians who served in the Eastern Front of World War II (known as the Great Patriotic War in Russia) and posthumously rehabilitated victims of Soviet repressions (more information). | |
This file has been identified as being free of known restrictions under copyright law, including all related and neighboring rights. |
https://creativecommons.org/publicdomain/mark/1.0/PDMCreative Commons Public Domain Mark 1.0falsefalse
This file was uploaded to Wikimedia Commons as part of a GLAM-Wiki partnership between the Museum of the City of Lodz and Wikimedia Polska.
English | македонски | polski | +/− |
File history
Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.
Date/Time | Thumbnail | Dimensions | User | Comment | |
---|---|---|---|---|---|
current | 17:32, 26 September 2017 | 7,692 × 5,598 (3.84 MB) | Muzeum Miasta Łodzi Digitalizacja (talk | contribs) | VicuñaUploader 1.23 |
You cannot overwrite this file.
File usage on Commons
The following 4 pages use this file:
- User:Muzeum Miasta Łodzi Digitalizacja/gallery
- File:Bronisław Wilkoszewski, „Widoki m. Łodzi” – Widok na ul. Piotrkowską przy Pasażu Meyera.jpg
- File:Bronisław Wilkoszewski, „Widoki miasta Łodzi”, Widok na ul. Piotrkowską przy Pasażu Meyera.jpg (file redirect)
- File:Bronisław Wilkoszewski – Widok na ul Piotrkowską przy Pasażu Meyera.jpg
Metadata
This file contains additional information such as Exif metadata which may have been added by the digital camera, scanner, or software program used to create or digitize it. If the file has been modified from its original state, some details such as the timestamp may not fully reflect those of the original file. The timestamp is only as accurate as the clock in the camera, and it may be completely wrong.
Camera manufacturer | EPSON |
---|---|
Camera model | Expression 12000XL |
Orientation | Normal |
Horizontal resolution | 300 dpc |
Vertical resolution | 300 dpc |
Software used | Adobe Photoshop Lightroom 6.0 (Windows) |
File change date and time | 11:48, 19 September 2017 |
Exif version | 2.3 |
Date metadata was last modified | 13:48, 19 September 2017 |
Unique ID of original document | F68C7BB601CDE6EE86AE8BCE16A5E63A |