File:Abraham verdrijft Hagar en Ismaël Cum puero Ismaële procul dimittitur Hagar (..) (titel op object) Royaalbijbel (serietitel), RP-P-1908-3794.jpg

Nederlands:

Identificatie
Titel(s): Abraham verdrijft Hagar en Ismaël. Cum puero Ismaële procul dimittitur Hagar (...) (titel op object). Royaalbijbel (serietitel)
Objecttype: prent
Objectnummer: RP-P-1908-3794
Catalogusreferentie: New Hollstein Dutch 19-copy b 1(2). Opmerking: The Collaert Dynasty. Hollstein Dutch 65-copy b 1(2). Opmerking: Maarten de Vos
Opschriften / Merken: Verzamelaarsmerk; verso, gestempeld: Lugt 2228
Omschrijving: Abraham geeft Hagar en Ismaël broden en een kruik water mee en stuurt hen weg. Rechts op de achtergrond is de oorzaak van deze verstoting te zien: Ismaël bespot Isaäk. Daarom vroeg Sara aan Abraham om Hagar en Ismaël te verstoten. Links op de achtergrond Hagar en Ismaël in de wildernis. Ismaël ligt onder een boom, de lege kruikt op de grond. Een engel wijst de wanhopige Hagar op een bron. Onder de voorstelling de titel in het Latijn, vier vierregelige verzen in het Nederlands en een verwijzing naar de Bijbeltekst in Gen. 21.

Vervaardiging
Vervaardiger: prentmaker: anoniem, naar prent van: Adriaen Collaert (toegeschreven aan), naar ontwerp van: Maerten de Vos (vermeld op object), uitgever: Claes Jansz. Visscher (II) (vermeld op object), uitgever: Nicolaes Visscher (I), uitgever: Nicolaes Visscher (II)
Plaats vervaardiging: Amsterdam
Datering: 1630 - 1652 en/of 1630 - 1702
Fysieke kenmerken: gravure
Materiaal: papier
Techniek: graveren (drukprocedé)
Afmetingen: plaatrand: h 407 mm × b 509 mm

Toelichting
De Amsterdamse uitgever Claes Jansz. Visscher (II) produceerde vanaf de jaren ’30 van de zeventiende eeuw grote Bijbelse prenten op zogenaamd royaal-formaat papier (ca. 480 x 580 mm). Na zijn dood in 1652 zette zijn zoon Nicolaes Visscher (I) het bedrijf voort en zo ook de uitgave van Royaalbijbelprenten. Toen Nicolaes in 1679 overleed nam zijn zoon Nicolaes Visscher (II) het bedrijf over en gaf kort hierna, omstreeks 1680, een fondslijst uit. Hierin worden 130 prenten met Bijbelse voorstellingen op royaalpapier beschreven (zie documentatie J. van der Waals). Complete prentbijbels op royaal-formaat werden door vader en zoon Nicolaes Visscher uitgegeven onder de titel Historiae Sacrae Veteris et Novi Testamenti. De bladen werden echter ook los verkocht en konden worden gecombineerd met Royaalbijbel-prenten van andere uitgevers. Verschillende Amsterdamse uitgevers brachten namelijk ook bijbelprenten op royaal-formaat uit, onder wie Clement de Jonghe en Cornelis Danckerts. De door de firma Visscher uitgegeven prenten zijn veelal vervaardigd door anonieme prentmakers naar voorbeeld van verschillende zestiende- en zeventiende-eeuwse Bijbelse prenten en prentreeksen. Veelal moesten de composities worden aangepast aan het grotere en langgerekte royaal-formaat. Daarnaast zijn er ook grote bladen van bekende prentmakers zoals Jan van Londerseel, Pieter Nolpe, Jacques de Gheyn (II) en Jan Harmensz. Muller opgenomen in de categorie ‘Bybelsche Figuren, op Royaal-bladen’ in de fondslijst van Visscher. Prent mogelijk gebruikt in: Historiae Sacrae Veteris et Novi Testamenti (Royaalbijbel). Amsterdam: Nicolaes Visscher (I) en (II), [1652-1702]. In de fondslijst van Nicolaes Visscher II (ca. 1680) is het onderwerp van deze prent onder de titel 'Bybelsche Figuren, op Royaal-bladen. bestaande uyt de volgende historien.' als volgt genummerd: 11.

Onderwerp
Wat: Abraham provides Hagar and Ishmael with bread and a jug of water. Hagar sits weeping after having put Ishmael under a bush to diean angel appears and reveals a well of water to Hagar

Verwerving en rechten
Credit line: Schenking van een particulier
Verwerving: schenking 1908
Copyright: Publiek domein